Aftelserie 6 jul

Zaterdagochtend, Lowlands 2009. Op het festivalterrein worden in vriendengroepen op samenzweerderige toon gesprekken gevoerd. In de rij voor de uitsmijters met melk is er een universele ijsbreker voor een onderonsje met je buurman. Onderwerp van gesprek: De invulling van het lege slot om 17:10 in de Grolsch. Festivaldirecteur Eric van Eerdenburg houdt vol 50.000 euro te hebben overgemaakt voor een onbekende band, onder het publiek en pers zijn de geruchten niet van de lucht.

Setlist

1. Elephants
2. Dead End Friends
3. Gunman
4. Scumbag Blues
5. Mind Eraser, No Chaser
6. Caligulove
7. Spinning In Daffodils
8. New Fang
9. Warsaw
10. No One Loves Me & Neither Do I

Setlist op Spotify

Het is ergens in 2005 als Dave Grohl, voorman van Foo Fighters en drummer van Nirvana, Josh Homme, voorman van Queens of the Stone Age en John Paul Jones, bassist van Led Zeppelin besluiten dat ze in zijn voor een experiment. Op muzikaal terrein hebben de drie alles wel gezien en geprobeerd. Het gezamenlijke CV met daarop enkele decennia aan rockhistorie leidt tot een band van mythische proporties. Led Zeppelin en Nirvana zijn op zichzelf al legendes, zet daarbij de namen Foo Fighters en Queens of the Stone Age op het affiche en je weet dat je stadions kunt uitverkopen.

Dat is echter niet de insteek van de groep. Ze willen zien wat die mythe kan bereiken zonder de traditionele paden te bewandelen. Dus geen interviews over hoe fantastisch het is om met elkaar samen te werken, geen albumpresentatie voor de pers, geen aankondiging van een club- of festivaltour en geen website voor nieuwsgierige fans. Door een kunstmatige schaarste aan informatie te creëren hopen ze zo’n enorme buzz te genereren dat de mythe zichzelf verspreidt. Ook dat is geen nieuw terrein voor de heren. Foo Fighters zoekt met acties op sociale media regelmatig het directe contact met haar fans en Queens of the Stone Age verspreidde al eens voor het uitbrengen van een nieuwe plaat teasers van nummers via YouTube.

In het begin van 2009 nemen Foo Fighters en Queens of the Stone Age even vrij en is er na jaren van plannen eindelijk tijd om in Los Angeles de eerste plaat op te nemen. De naam van de band en de gelijknamige plaat wordt met opzet gekozen als een combinatie woorden zonder betekenis. Wie de termen in Google intikt krijgt nietszeggende resultaten. De communicatiekanalen die de band uitkiest zijn Twitter/Facebook/MySpace, YouTube en Google Maps, de beeltenis van een gier dient als universeel herkenbaar icoon.

Begin juli duikt het eerste bericht op over de band, een maand later lekt via Jesse Hughes (Eagles of Death Metal, goede vriend van Josh Homme) ook de naam uit: Them Crooked Vultures begint langzaam bekendheid te genereren. Er gaan geruchten over een tour in Amerika en Europa, in de zomer of herfst. Op 9 augustus treedt de band voor het eerst op in een club in Chicago en twee dagen later plaatsen ze een clip op YouTube. Geen bewegende beelden van de band, alleen een afbeelding van menselijke figuren met gierenkoppen op een rode achtergrond. Het gaat dan ook om wat er te luisteren is: veertien seconden drums en gitaren, meer is het niet. Maar het klinkt groots.

Ondertussen wordt meer bekend over de surprise act op Lowlands en Pukkelpop. De festivals kregen allebei een mysterieus aanbod van een ‘zeer betrouwbaar’ agent. Als ze zonder vragen een halve ton zouden overmaken kregen beide festivals een verrassing over de vloer die dat meer dan waard zou zijn. Kanshebbers? Mando Diao bracht een paar maanden eerder een plaat uit en werd een aantal keer officieus bevestigd. Ondanks dat de band op de zaterdag een optreden in Salzburg gepland heeft staan, houden fans hoop op een verrassing.

Eddie Vedder zet Pearl Jam ook op het lijstje door na een optreden in het Rotterdamse Ahoy ‘We’ll be back within one and a half year, or maybe in about ten days’ in de microfoon te brabbelen. En dan is er nóg een supergroep met verse plaat: The Dead Weather met Jack White van The White Stripes en Alison Mosshart van The Kills zou ook heel goed zo’n plek in de Grolsch zou kunnen vullen. Them Crooked Vultures is dan nog niet op de radar verschenen, tot er in Amsterdam plotseling overal merkwaardige posters opduiken. Zwarte posters met wederom de schim van een gierenman, met daarop in witte letters een cijfercode afgedrukt.

Al snel is duidelijk dat de cijfers coördinaten zijn die verwijzen naar de locatie van poptempel Melkweg. Ook op de vage website van de band verschijnt de code, samen met de code die verwijst naar de club in Chicago waar de band voor het eerst op trad. Op de website van Melkweg worden de instructies geplaatst voor het verkrijgen van kaartjes voor een show op 19 augustus, waarbij de band nog steeds niet bij naam genoemd wordt. Alleen met kaartje én zwart polsbandje kom je op de dag van het concert naar binnen. Het nemen van foto’s en video’s is strikt verboden. Door de schaarste aan informatie wordt de hype levend gehouden. De formule werkt: er staan enorme rijen voor de kassa van Melkweg en het concert is strak uitverkocht. De gelukkigen verzamelen zich op woensdag, acht dagen voor Lowlands, op en rond het Leidseplein en kunnen elkaar als een geheim genootschap herkennen aan het bandje om de pols. Na afloop van het concert is publiek en pers lyrisch.

Terug naar zaterdag 16:30, in de rij voor de biertent bij de Grolsch. Mensen stoten elkaar aan en bespreken hun verwachtingen. De tent is stampvol en staat bol van de spanning. Sommige Lowlanders smachten naar hun favoriete band, terwijl anderen de verrassing van de dag niet durven te missen.

Tien minuten voor het concert staat het publiek in een ruime straal rond de tent als een roadie de beschermhoes van de basedrum verwijdert en de afbeelding van een gier onthult. Er gaat een golf van opwinding door het publiek, mensen beginnen vol enthousiasme te joelen en te klappen. Enkele minuten later is er geen twijfel meer mogelijk. Dave Grohl, Josh Homme en John Paul Jones worden onder luid gejuich op het podium onthaald. Zonder een noot gespeeld te hebben is het publiek al volledig op de hand van de mannen op het podium.

De heren lijken even overdonderd door het onthaal, nemen dan hun plekken in en trappen af met het eerste nummer. Een nummer dat niemand kent. De hype is compleet.

De illustratie bij deze aflevering van Legendarische Lowlandsconcerten werd speciaal voor Lowlove gemaakt door Ard Doko.

We hebben ons uiterste best gedaan de genoemde feiten te toetsen aan de waarheid en de eigenaren van door ons gebruikt foto- en videomateriaal recht aan te doen. Als er iets niet klopt, of we hebben ten onrechte je beeld gebruikt, laat het ons dan weten.